بررسی خاصیت ضدمیکروبی عصاره متانولی، اسانس و نانولیپوزوم حاوی اسانس نعناع فلفلی

چکیده نگهدارنده­های طبیعی استخراج شده از گیاهان دارویی، جزء مهمترین ترکیبات زیست فعال هستند که می­توانند در تولید مواد غذایی مورد استفاده قرار بگیرند. استفاده از این اسانس­ها به صورت آزاد برای نگهداری مواد غذایی عموما با محدودیت­هایی همراه است. یکی از روش­های کاهش این محدودیت­ها، درون­پوشانی کردن اسانس­ها در حامل­های لیپیدی از جمله نانولیپوزوم­ها است. از این رو هدف این پژوهش بررسی خاصیت ضدمیکروبی عصاره متانولی، اسانس و نانولیپوزوم حاوی اسانس نعناع فلفلی می­باشد. اسانس­گیری از گونه نعناع فلفلی به روش تقطیر با بخار آب انجام شد و ترکیب­های موجود در آن با استفاده از gc و gc-ms شناسایی شدند. عصاره متانولی نیز به روش خیساندن تهیه شد. نانولیپوزوم­ حاوی اسانس نعناع به روش هیدراسیون لایه نازک و سونیکاسیون تولید شدند. اندازه ذره­ای نانولیپوزوم با استفاده از پراکندگی نور پویا و پتانسیل زتا با استفاده از زتا سایزر مورد بررسی گرفت. خواص ضدمیکروبی نیز با روش میکرودایلوشن اندازه­گیری شد. مهمترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس عبارت بودند از: منتول (46/40 %)، منتون (33/16%)، منتوفوران (37/13%) و منتیل استات (11/7%). اندازه ذرات و پتانسیل زتا به ترتیب 53/98 نانومتر و 14- میلی­ولت بود و نانولیپوزوم­ حاصل به مدت 40 روز پایدار بود. میزان حداقل غلظت بازدارندگی اسانس در هر دو حالت آزاد و درون­پوشانی بر روی باکتری­های گرم مثبت بیشتر از گرم منفی و نمونه قارچی بود در حالی که عصاره بر روی باکتری­­های گرم منفی و قارچ غیر­فعال بود و خاصیت ضعیفی بر روی باکتری­های گرم مثبت داشت. همچنین اسانس در حالت درون­پوشانی خاصیت ضدمیکروبی بیشتری نسبت به حالت آزاد داشت.